Οδυσσέα Ελύτη, Το παράπονο

Εδώ στου δρόμου τα μισά
έφτασε η ώρα να το πω
Άλλα είν' εκείνα που αγαπώ
γι' αλλού γι' αλλού ξεκίνησα

Στ' αληθινά στα ψεύτικα
το λέω και τ' ομολογώ
Σαν να 'μουν άλλος κι όχι εγώ
μες στη ζωή πορεύτηκα

Όσο κι αν κανείς προσέχει
όσο κι αν τα κυνηγά
Πάντα πάντα θα 'ναι αργά
δεύτερη ζωή δεν έχει.

[Τα ρω του έρωτα, 1972]

Το Mοναστήρι της Αγίας Θέκλας στη Μααλούλα της Συρίας

Το ορθόδοξο μοναστήρι της Αγίας Θέκλας (Mar Taqla) στη Μααλούλα ανήκει στο Πατριαρχείο Αντιοχείας και είναι ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια στη Συρία, αφού ιδρύθηκε κατά τον 4ο αιώνα.


Το σύγχρονο μοναστήρι είναι χτίσμα του 18ου αιώνα και φιλοξενεί περί τις 25 μοναχές, οι οποίες διευθύνουν εντός της μονής οικοτροφείο, σχολείο κι εργαστήριο εργόχειρων, όπου ζουν, διδάσκονται κι εκπαιδεύονται ορφανά κορίτσια. Στο νότιο μέρος του μοναστηριού βρίσκεται ο ναός που είναι αφιερωμένος στην Αγία Θέκλα.



Η πρωτομάρτυς και ισαπόστολος Θέκλα, την οποία γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 24 Σεπτεμβρίου, καταγόταν από το Ικόνιο και σε ηλικία 18 ετών μεταστράφηκε στον Χριστιανισμό από το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου, ακολουθώντας τον στην Αντιόχεια, στα Μύρα της Λυκίας και στη Σελεύκεια, έχοντας εγκαταλείψει την ειδωλολατρική της οικογένεια.


Οι ειδωλολάτρες την βασάνισαν με πολλούς τρόπους κι εκείνη, για να ξεφύγει, κατέφυγε στο όρος Καλαμών. Εκεί, κι ενώ την καταδίωκαν για να την βασανίσουν ξανά, ώστε να απαρνηθεί τον Χριστιανισμό, η Αγία προσευχήθηκε κι εξαφανίστηκε μέσα σε βράχο, που σχίστηκε για να την κρύψει. Αυτή η σχισμή λέγεται, ότι είναι το φαράγγι, που υπάρχει μεταξύ των τεράστιων βράχων δίπλα στο μοναστήρι.



Ανεβαίνοντας αρκετά σκαλιά από την εσωτερική αυλή του μοναστηριού, οδηγούμαστε στο σπήλαιο της Αγίας Θέκλας, που δεσπόζει ακριβώς πάνω από το μοναστήρι στην ανατολική πλευρά του βουνού.


Στο νότιο μέρος του σπηλαίου βρίσκεται το ιερό της Αγίας. Ο Μακάριος Γ΄, Πατριάρχης Αντιοχείας κατά την περίοδο 1647-1685, τεκμηριώνει, ότι σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται και ο τάφος της.


Στην ανατολική πλευρά του σπηλαίου υπάρχει ο καγκελόφραχτος χώρος μιας παλιάς εκκλησίας ενώ μεταξύ της εκκλησίας αυτής και του ιερού υπάρχει μια πηγή με αγίασμα.



Στη βορειοανατολική γωνία του σπηλαίου, σταγόνες -κατά την παράδοση- ιαματικού νερού πέφτουν από την οροφή μέσα σε μια λαξευμένη γούρνα, που βρίσκεται υπερυψωμένη σε μια κολόνα, ύψους περίπου ενός μέτρου. Ακριβώς δίπλα, υπάρχει ένα αιωνόβιο δέντρο, που μεγαλώνει με παράδοξο τρόπο εντός της σπηλιάς.



Στη δυτική πλευρά του σπηλαίου έχουν χτιστεί αψίδες, απ’ όπου θαυμάζουμε μια μοναδική θέα προς το μοναστήρι και την κωμόπολη της Μααλούλα.

Εκδρομή στη Μααλούλα της Συρίας

Γύρω στα εξήντα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Δαμασκού, στη Συρία, δηλαδή μία ώρα με το αυτοκίνητο μακριά από την πρωτεύουσα, βρίσκεται η Μααλούλα, μια κωμόπολη περίπου 2000 κατοίκων, Χριστιανών και Μουσουλμάνων, χτισμένη αμφιθεατρικά σε μια μεγάλη κι εξαιρετικά βραχώδη πλαγιά στο όρος Καλαμών.

Παλαιότερα, οι πλειοψηφία των κατοίκων στην κωμόπολη ήταν Χριστιανοί και συνήθιζαν να βάφουν τους εξωτερικούς τοίχους των σπιτιών τους γαλάζιους, σύμφωνα με ένα παλιό χριστιανικό έθιμο της περιοχής.

Η Μααλούλα, την οποία είχα την ευτυχία να επισκεφτώ τον Αύγουστο του 2008, είναι το μοναδικό πλέον μέρος, μαζί με δύο γειτονικά της χωριά, όπου ομιλούνται ακόμα τα Αραμαϊκά, η διάλεκτος του Χριστού. Για την διάσωση και διάδοση των Αραμαϊκών, λειτουργεί από το 2006 στη Μααλούλα το Ινστιτούτο Αραμαϊκής Γλώσσας.

Στη Μααλούλα βρίσκονται δύο σημαντικά μοναστήρια. Το ουνίτικο μοναστήρι των Αγίων Σεργίου και Βάκχου, όπου υπάρχουν τάφοι της βυζαντινής περιόδου σκαμμένοι στους βράχους και μια βυζαντινή εκκλησία του 4ου αιώνα, χτισμένη στα ερείπια παγανιστικού ναού, καθώς και το ορθόδοξο μοναστήρι της Αγίας Θέκλας, μεγάλο προσκυνηματικό κέντρο, το οποίο θα παρουσιάσω στην επόμενη ανάρτηση του ιστολογίου αυτού.

Τέλος, ακολουθεί παρακάτω ένα σύντομο και κατατοπιστικό ρεπορτάζ του Al Jazeera σχετικά με την κωμόπολη της Μααλούλα και την Αραμαϊκή γλώσσα.

Επίσκεψη σε μαλτέζικο εργοστάσιο φυσητού γυαλιού

Η διάσημη τεχνική κατασκευής φυσητού γυαλιού επινοήθηκε στις ανατολικές ακτές της Μεσογείου, πιθανότατα στη Συρία όπου υπάρχει ως και τις μέρες μας μεγάλη παράδοση στην τέχνη του φυσητού γυαλιού. Οι έμπειροι τεχνίτες, οι "φυσητές", φυσώντας από την άκρη ενός σωλήνα προς το εσωτερικό του, μπορούν να δώσουν περίπλοκα και συμμετρικά σχήματα σε μια ποσότητα λιωμένου πυρακτωμένου γυαλιού που έχουν τοποθετήσει στην άλλη άκρη του σωλήνα.

Η τεχνική του φυσητού γυαλιού, όμως, υπάρχει και στη Μάλτα. Εκεί, στο χωριό Ta' Qali, επισκεφτήκαμε το εργοστάσιο και την έκθεση φυσητού γυαλιού "Valletta Glass". Πρόκειται για την επιχείρηση μιας οικογένειας με μεγάλη παράδοση στην τέχνη του γυαλιού αφού όλα τα μέλη της φυσούν το γυαλἰ από την παιδική τους ηλικία. Στην έκθεση των έργων τους, θαυμάσαμε τα σχήματα και τα χρώματα των εκθεμάτων κι εντυπωσιαστήκαμε από την ευρεία γκάμα των προτάσεων που καλύπτουν από μικρά σουβενίρ μέχρι ακριβά δώρα γάμου.

Κρουαζιέρα στο Μαλτέζικο αρχιπέλαγος

Το νησιωτικό κράτος της Μάλτας αποτελείται από εφτά νησιά διασκορπισμένα στο Μαλτέζικο αρχιπέλαγος, στο κέντρο της Μεσογείου. Πρόκειται για τα νησιά Μάλτα, Γκόζο (ή Γκότσο), Κομίνο, Κομινότο, Φίλφλα και τα δύο νησιά του Αγίου Παύλου.

Κατά τη διάρκεια του φαινομένου της άμπωτης, όταν τα νερά αποτραβιούνται, τα δύο νησιά του Αγίου Παύλου ενώνονται και γίνονται ένα. Σύμφωνα με την παράδοση, το 60 μ.Χ., ο Απόστολος Παύλος οδηγούμενος για να δικαστεί στη Ρώμη, ναυάγησε στα νησιά αυτά. Από 'κει πέρασε στο νησί της Μάλτας κι εκχριστιάνισε τους κατοίκους.

Από τα νησιά του Αρχιπελάγους, μόνιμους κατοίκους έχουν τα δύο μεγαλύτερα, η Μάλτα και το Γκόζο, ενώ το Κομίνο κατοικείται μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και τα άλλα τέσσερα νησιά είναι ακατοίκητα.

Οι φωτογραφίες που ακολουθούν τραβήχτηκαν σε μια μικρή κρουαζιέρα στο Μαλτέζικο αρχιπέλαγος μεταξύ των νησιών Μάλτα, Κομίνο, Κομινότο και Γκόζο.